27.8.10

Δομή της απλοομάδας R1b

Μετά από αρκετό διάστημα δυο καινούριες μελέτες για την απλοομάδα R1b έρχονται να διευκρινίσουν ορισμένες πτυχές της κατανομής της. Η απλοομάδα αυτή είναι εξαιρετικά συχνή στην Ευρώπη και παλαιότερα εθεωρείτο πως αντιπροσώπευε τους Παλαιολιθικούς Ευρωπαίους. Ωστόσο η μελέτη των Y-STR έδειξε πως όχι μόνο δεν ανάγονται τα Ευρωπαϊκά R1b στην Παλαιολιθική εποχή αλλά πως είναι αρκετά πρόσφατα και χρονολογούνται στη Νεολιθική και νεώτερες εποχές. Είναι σημαντικό να πούμε εδώ πως η χρονολόγηση του κοινού προγόνου μιας απλοομάδας δεν σημαίνει απαραίτητα και την άφιξη ενός καινούριου πληθυσμού. Αν και η πρόσφατη ηλικία των R1b στην Ευρώπη είναι συμβατή με την άφιξη τους από τη Δυτική Ασία κατά τη Νεολιθική και νεώτερες εποχές, είναι επίσης πιθανό οι πρόγονοί τους να προϋπήρχαν στην Ευρώπη και να γνώρισαν απλά μια δημογραφική έκρηξη κατά αυτή την εποχή. Οι τεχνικές Y-STR χρονολογούν τον πλέον πρόσφατο κοινό πρόγονο, αλλά δεν μπορούν εύκολα να μας πουν πού έζησε αυτός.

Η δομή της απλοομάδας R-M207 που περιλαμβάνει και την R1b φαίνεται στο ακόλουθο φυλόγραμμα:

Για εμάς τους Έλληνες είναι σημαντικό να σημειώσουμε πως η νέα μελέτη μας δίνει τη δυνατότητα να δούμε την προέλευση των Ελληνικών R1b που βρίσκονται σε συχνότητα 10-15% περίπου στους διάφορους Ελληνικούς πληθυσμούς. Είναι ντόπιας προέλευσης ή κατάλοιπα Δυτικοευρωπαίων (π.χ. Σταυροφόρων, Καταλανών, Ρωμαίων, Βενετσιάνων) κτλ;

Θα επικεντρωθώ σε τρεις απλοομάδες με συγκεκριμένα φυλογεωγραφικά χαρακτηριστικά:

Η απλοομάδα R-U106 φαίνεται να σχετίζεται με τους Γερμανικούς πληθυσμούς έχοντας μεγάλη συχνότητα στη Δανία, Γερμανία, Ολλανδία και Αγγλία και μικρότερη στη Γαλλία, Ιταλία, Ιβηρική χερσόνησο, Ιρλανδία, και στις Σλαβικές χώρες. Στην Ελλάδα δεν εντοπίζεται ούτε σε γενικό δείγμα 185 Ελλήνων ούτε σε ειδικότερο 193 Κρητών.





Η απλοομάδα R-U152 εδράζεται στην Γαλλία και την Ιταλία και θα μπορούσε να τη χαρακτηρίσει κανείς Ιταλο-Κελτική. Αυτή η απλοομάδα εμφανίζεται στο 4.1% των Ελλήνων και στο 7.3% των Κρητών. Πιθανότατα να αντιπροσωπεύει ιστορικές επαφές μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας, όπως φαίνεται και από την μάλλον αυξημένη συχνότητα στην Κρήτη.






Τέλος η απλοομάδα R-S116 εδράζεται στην Ιβηρία, τη Γαλλία και τις Βρετανικές Νήσους, ιδιαίτερα την Ιρλανδία. Μπορούμε να τη χαρακτηρίσουμε "Ατλαντική" ή Κελτιβηρική, και το όριο της προς ανατολάς είναι η Ιταλία, όπου απαντάται σε μικρή συχνότητα, πολύ μικρότερη από την προηγούμενη. Στην Ελλάδα δεν εντοπίζεται εκτός από το 1% των Κρητών.




Συνολικά μπορούμε να πούμε πως ο Ελληνικός πληθυσμός δεν παρουσιάζει σημαντικές επιμιξίες με Βορειοδυτικοευρωπαϊκά στοιχεία όπου κυριαρχεί η R1b. Από τους τρεις κλάδους που σχετίζονται με τη Βόρεια και Δυτική Ευρώπη μόνο ένας βρίσκεται σε μη αμελητέα ποσότητα στην Ελλάδα και την Κρήτη (ο R-U152) και τη συνδέει μάλλον με την Ιταλία παρά με περιοχές βορειοδυτικότερα αυτής.