Ασυνέχεια Μεσολιθικών-Νεολιθικών πληθυσμών στην Κεντρική Ευρώπη

Μια πολύ σημαντική μελέτη δημοσιεύτηκε χθες στο περιοδικό Science. Προηγούμενη μελέτη είχε διαπιστώσει την παρουσία στους πρώτους γεωργούς της Γραμμικής Ταινιωτής Κεραμικής (Linear Pottery) της μιτοχονδριακής απλοομάδας N1a σε μεγάλη συχνότητα. Μιας και η απλοομάδα αυτή βρίσκεται στους σύγχρονους σε ελάχιστο ποσοστό της τάξης του 1%, εξήχθη το συμπέρασμα πως οι σύγχρονοι κεντρικοί Ευρωπαίοι δεν προέρχονται από τους πρωτο-γεωργούς που ήρθαν στην περιοχή από τη Νοτιοανατολική Ευρώπη αλλά από τους προϋπάρχοντες Μεσολιθικούς-Παλαιολιθικούς πληθυσμούς της περιοχής οι οποίοι υιοθέτησαν την νέα αγροτική οικονομία από ένα μικρό σχετικά αριθμό μεταναστών.

Το συμπέρασμα αυτό όμως βασιζόταν στην υπόθεση πως το μιτοχονδριακό DNA των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών της Κεντρικής Ευρώπης ήταν παρόμοιο με αυτό των σύγχρονων πληθυσμών. Η νέα μελέτη ανατρέπει πλήρως αυτή την υπόθεση, με βάση ένα αρκετά μεγάλο δείγμα (για αρχαιογενετική μελέτη) 22 ατόμων ηλικίας από 13 έως 3 χιλιάδες π.Χ. και γεωγραφικού εύρους από την Ολλανδία έως τη Ρωσία. Με εξαίρεση μερικά από τα Γερμανικά δείγματα, οι προ-Νεολιθικοί Ευρωπαίοι ανήκαν αποκλειστικά στη μιτοχονδριακή απλοομάδα U, και ειδικότερα στις U5 και U4 οι οποίες βρίσκονται σε μικρή συχνότητα στην Ευρώπη σήμερα (λιγότερο από 10%). Ακόμα και τα Γερμανικά δείγματα ανήκουν σε μια ύστερη Μεσολιθική κοινότητα η οποία ήταν περιτριγυρισμένη από Νεολιθικές κοινότητες κουλτούρες Funnel Beaker.

Επομένως ούτε οι πρωτο-γεωργοί φαίνεται να είναι Μεσολιθικοί πληθυσμοί που υιοθέτησαν τη γεωργία, ούτε οι σύγχρονοι πληθυσμοί φαίνεται να προέρχονται από αυτούς.

Ένα καινούριο πρόβλημα εμφανίστηκε: αν δεν προέρχονται ούτε από τους Μεσολιθικούς ούτε από τους Νεολιθικούς, τότε από που;

Δύο πιθανά ενδεχόμενα υπάρχουν: είτε υπήρξε σημαντική αρνητική επιλογή ενάντια στις απλοομάδες U των Μεσολιθικών και στην N1a των Νεολιθικών, οδηγώντας τες στα σημερινά μικρά ποσοστά, είτε υπήρξαν μετέπειτα σημαντικές μετακινήσεις πληθυσμών (από άλλα μέρη της Ευρώπης ή την Ασία) που κυριαρχούν στη σύνθεση των σημερινών λαών της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης.